مناظره آقایان فواد ایزدی و سعید یاری پیرامون مذاکرات هسته ای
مناظره آقایان فواد ایزدی و سعید یاری پیرامون مذاکرات هسته ای
موضوع هسته‌ای علاوه بر اهمیت مباحث فنی از منظر راهبردی و استراتژیک به یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور طی ۱۰-۱۲ سال گذشته تبدیل شده و چگونگی مدیریت این موضوع و آنچه در توافق نهایی احتمالی در سه ماه آینده خواهد گذشت، می‌تواند بر بسیاری از مؤلفه‌های قدرت ملی و امنیت ملی در ایران تأثیرگذار باشد. تفاهم سیاسی سوییس که در ۱۳ فروردین سال‌جاری منعقد شد تفسیرهای مغرضانه‌ای از سوی امریکایی‌ها در چارچوب تحریم‌های ضد ایرانی و چگونگی لغو آنها مطرح شد. برای واکاوی مذاکرات هسته‌ای و بالاخص تفاهم سیاسی سوییس دیروز تسنیم نشستی را در قالب مناظره با حضور فواد ایزدی و سعید یاری دو کارشناس ارشد حوزه سیاست خارجی برگزار کرد.
به نظر می‌رسد برای درک بهتر از "آنچه درباره تفاهم سیاسی در سوییس در این‌باره تاکنون گذشته و آنچه در مسیر پیش‌ِرو باید بدان توجه ویژه‌ای داشت" از اهمیت بالایی برخوردار است. دو کارشناس شناخته شده این حوزه، نکات مهمی را در حوزه تخصصی خود مطرح کردند ابتدا فواد ایزدی کارشناس روابط بین‌الملل در مناظره با یاری از اساتید دانشگاه که درباره بیانیه لوزان با بیان اینکه تیم مذاکرهکننده در ۲ سال گذشته زحمات زیادی کشیده است، افزود: هدف ما از حضور در مناظره تضعیف تیم مذاکرهکننده نیست بلکه هدف ما روشن‌شدن مسائل و حقایق برای کمک به منافع ملی است. وی با بیان اینکه سوال و ابهام اساسی افکار عمومی درباره مذاکرات هسته‌ای این است که تکلیف تحریم‌ها چه می‌شود، تصریح کرد: متاسفانه برخی به گونه‌ای سخن می‌گویند که گویا قرار است در توافق نهایی تمام تحریم‌های اعمالی علیه ملت ایران لغو شود و متاسفانه برخی دیگر معیشت و اقتصاد مردم ایران را به مذاکرات هسته‌ای گره زده‌اند و این نگرانی را برای مردم به وجود آورده‌اند که در صورت توافق یا عدم توافق وضعیت اقتصادی چگونه خواهد شد. این استاد دانشگاه در ادامه گفت: طبق بیانیه لوزان ما هم پذیرفته‌ایم که تحریم‌های بانکی و نفتی سر جای خودش بماند و تنها چند تحریم که به بهانه هسته‌ای اعمال شده لغو شود و البته این لغو هم منوط به نظر آنها درباره رفتار ایران است؛ طرف مقابل ما دنبال بازی برد - برد بود و موفق هم شد، به نظر من بیانیه لوزان برد - برد بود منتها به این معنا که هر دو برد برای آنها و هر دو باخت برای ما. این استاد دانشگاه با بیان اینکه تحریم‌های غیرمرتبط با هسته‌ای به لحاظ اقتصادی مهم هستند و لغو چند تحریم که به بهانه‌های هسته‌ای اعمال شده تاثیری در اقتصاد نخواهد داشت، اظهار داشت: در نامه کورکر به خانم شرمن آمده است که تحریم‌های غیرمرتبط با هسته‌ای لغو نخواهد شد و خانم شرمن نیز در پاسخ به ایشان می‌گوید ما در مقابل ایران شفاف بودیم و حتما تحریم‌های مرتبط با حقوق بشر و به قول آنها تروریسم سر جای خود خواهد ماند. ایزدی در واکنش به اظهارات سعید یاری که گفت ما می‌توانیم درباره تحریم‌های غیرمرتبط با هسته‌ای مذاکرات دیگری برای لغو آنها داشته باشیم، افزود: متاسفانه باید بگویم هیچکدام از دلایل تحریم‌ها مرتبط با موضوع نبوده بلکه همه آنها سیاسی بوده است. امروز ما می‌بینیم عربستان روزانه یکصد انسان را در یمن شهید می‌کند و آمریکایی‌ها از همان روز اول اعلام حمایت می‌کنند و تا امروز هم حمایت کردند. لذا آمریکایی‌ها اصلا حق ندارند درباره حقوق بشر حرف بزنند چه برسد به اینکه بخواهند درباره این موضوع با ما مذاکره کنند. این استاد دانشگاه ادامه داد: می‌خواهم این موضوع را در لفافه بگویم. حتی اگر آقایان درباره مسائل دیگر قصد مذاکره دارند، باید پاسخ دهند وقتی امروز تمام دستاورد علم هسته‌ای را تقدیم آنها کردند در آینده چه چیزی برای ارائه دارند که روی میز مذاکره بگذارند؛ اگر هدف ما از مذاکره توافق بود، خب توافق کرده‌ایم و حق با آنهاست. اما اگر هدفمان لغو تحریم‌ها بوده باید پاسخ بدهند که چگونه تحریم‌ها لغو خواهد شد. لذا اگر هدف توافق بوده می‌توانند بگویند توافق خوبی داشتیم، اما اگر هدف لغو تحریم‌ها بوده حتما توافق بدی انجام داده‌ایم.
آمریکایی‌ها در مورد بیانیه لوزان با کلمات بازی کردند سعید یاری رئیس کمیته هسته‌ای جبهه اصلاح‌طلبان هم دیروز در این مناظره با اشاره به روند مذاکرات صورت گرفته در لوزان و در پاسخ به این پرسش که با توجه به ذهنیت مردم در‌خصوص بهتر شدن اوضاع و وضعیت کشور بعد از لغو تحریم‌ها، آیا شما از بیانیه لوزان برداشت می‌کنید که تحریم‌ها لغو خواهد شد، اظهار داشت: یکی از مباحث کلیدی در این حوزه تحریم‌ها است. ما بنا نداریم که پاسخ ردی را در قالب مغالطه بگوییم ولی هدف بنده تبیین واقعیت‌هاست. رئیس کمیته هسته‌ای جبهه اصلاح‌طلبان با بیان اینکه جنس مذاکرات بسیار حساس و کلیدی است، افزود: اما اگر پکیج مقولات مذاکرات و گفتمان را بخواهیم ترسیم کنیم، در مراودات بین‌الدولی جنس مذاکرات جنبه گفتمان معمولی دارد. گاهی اوقات مذاکرات صرفا منولوگی است یعنی یک نفر می‌گوید و دیگران می‌شنوند و بالعکس و گاهی نیز دو طرف با هم گفتمان عادی دارند. وی ادامه داد: این واقعیت وجود دارد که دولتمردان وقتی در راستای منافع ملی پای میز مذاکره می‌نشینند، تکنیک و تاکتیک‌هایی را لحاظ می‌کنند. اما دولتمردان طرف مقابل با وام‌گیری از سرویس‌های امنیتی و جاسوسی خود در محافل آکادمیک و اطلاع‌رسانی ژورنالیستی و توده‌ای خیمه می‌زنند و از داخل آنها رگ‌های پنهان و لایه‌هایی که در خط مقدم مذاکرات رعایت می‌شود، دیده می‌شود و گارد طرف مقابل را با این رصد ردیابی‌ها باز می‌کنند. رئیس کمیته هسته‌ای جبهه اصلاح‌طلبان با بیان اینکه بنده از برخی مباحثی که می‌تواند چالش‌ساز و فرصت‌سوز باشد، پرهیز می‌کنم، گفت: توافقی که ابتدا صورت گرفت این بود که مذاکرات در ژنو و لوزان و جلسات پیرامونی آن در وین محرمانه باشد تا ایستگاه آخر یعنی امضای طرح اقدام مشترک در ژنو اتفاق بیفتد. اما گافی که آمریکا در انتشار متن توافقنامه داد، چیزی بود که آنها با نگاه یکجانبه‌گرایانه و با اهداف شوم انجام دادند تاخط رسانه‌ای را مسموم کنند و ۸۰ درصد آن حرکت برای ارضای فضای داخلی آمریکا بود که البته دولتمردان ما با نگاه‌های فنی و حرفه‌ای در قالب چند مناظره و مصاحبه پاسخ آنها را دادند. یاری اظهار داشت: من در خواست می‌کنم ضمن اینکه ابعاد بحث را با رفرنس‌هایی باز کنیم، حواسمان باشد که این پکیج متصل به هم است و تیم مذاکره کننده هدف مذاکره را در نفس مذاکره با رعایت تاکتیک و تکنیک‌های خود جلو می‌برد و از این فن و هنر در قالب‌های مختلف ابزاری استفاده می‌کنند و این یک هنر است. وی تاکید کرد: درست است که در بیانه مطبوعاتی طرف مقابل تلاش کرده در قالب بازی با کلمات حقوقی که استفاده چند منظوره می‌توان از آن کرد، خود را تجهیز کند. تا نگارش‌ها و متن مقدماتی تهیه شود ولی در ادامه حرکت نیز ممکن است آنها در زمان تهیه طرح جامع اقدام مشترک همین نگاه را دنبال کنند. لذا توافق نباید تفسیرپذیر باشد. چرا که قرار است صادقانه در این فرآیند ورود کنیم. یاری با بیان اینکه ورود ما در بحث هسته‌ای فقط به دلیل پرونده هسته‌ای بود، گفت: تحریم‌ها از اول انقلاب علیه جمهوری اسلامی اعمال می‌شده است. یعنی تحریم از جنس انحصاری توسط کنگره و رئیس جمهور آمریکا انجام می‌شده و اخیرا نیز بعد از سال ۸۸، آمریکایی‌ها رویکرد جدیدی که در ۲۰۰ سال اخیر سابقه نداشته در مناسبات بین‌الملل یعنی تحریم با تکیه بر نقض حقوق بشر در دستور کار قرار داده‌اند. وی با بیان اینکه در بیانیه لوزان تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای باید آورده شود و آورده شد، گفت: چرا که بحث درباره پرونده هسته‌ای ایران است و در این گام اعتمادساز به بعد از ۱۰ سال فضا باز می‌شود و رویکرد به سمت برچیدن سایر تحریم‌ها از جنس‌های مختلف می‌رود. وی با بیان اینکه تصمیم‌گیری در مورد پرونده هسته‌ای است، خاطرنشان کرد: گام اول برداشتن تحریم‌ها مرتبط با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای است. و زمانبندی آن نیز ۱۰ ساله است که وقتی تمام شود، قطعا اعتمادسازی صورت می‌گیرد و راه برای برداشتن تحریم‌ها هم باز خواهد شد و ما نسبت به حذف تحریم‌های دیگر از جنس‌های دیگر ورود پیدا کرده و مذاکره می‌کنیم.
